Bir Hevesin Kurbanı Olmak

Aktif karbonlu diş macunu ile diş fırçalamanın, ağız bakımı, diş lekelerini çıkartmak ve diş beyazlatmak için iyi olduğu düşünülür. Aktif karbon, toz veya diş macunu şeklinde satılabilmektedir. Toz olanı kullanırken diş fırçasının önceden ıslatılması ve toza batırılması istenir. Birçok hasta aktif karbon toz veya diş macunlarının kullanımı ve yararlı olup olmadığı konusunda sorular sormaktadırlar.

Literatür Taraması

Bu konuda çok sayıda makalenin değerlendirildiği derlemeler ve güncel makaleler incelenmiştir.

Kozmetik ve sağlık yararları konusunda ve ürünlerin güvenliği ile ilgili iddiaları destekleyen yeterli bilimsel veri bulunmadığı görülmüştür. Aksine bu tür ürünlerin kullanımı ile aktif karbonda bulunan ve insan için kanserojen etkisi olan poliaromatik hidrokarbonlar ve bu tür ürünlerin bazılarında bulunan bentonit kilinin muhtemel sağlık riskleri bulunmaktadır. Bentonit kili bazı cilt bakım ürünleri, ilaçlar ve diş macunlarında da bulunmaktadır.

Gerçek mi pazarlama taktiği mi?

Bir makalede yapılan değerlendirmede piyasadaki aktif karbon içeren diş macunlarının sadece %8’inde flor bulunduğu belirlenmiştir. Buna rağmen ürünlerin yarısı çürüklerde etkili olduğunu ve %96’sı diş beyazlatma yeteneği olduğunu iddia etmektedir. Ürünlerin %30’u dişleri güçlendirdiğini, %28’i düşük aşındırmaya sahip olduğunu, %46’sı detoks etkisi olduğunu, %44’ü antibakteriyel etkinliği olduğunu, %12’si antifungal etkinliği olduğunu iddia etmektedir. Ürünlerin %88’i “doğa dostu”, “ekolojik”, “bitkisel”, “organik” ve “saf” gibi pazarlamaya yönelik ifadelerle pazarlanmaktadır. Ancak bu iddialar bilimsel olarak ispatlanmış değildir.

Sadece diş fırçalayarak diş araları da temizlenir mi?

Aktif karbonlu diş macunları, diğer diş macunları ile aynı teknikle, aynı sürede ve normal bir diş fırçası ile uygulanmaktadır. Bazı ürünler aktif karbonun tüm diş yüzeylerindeki birikintilere tutunduğunu ve fırçalandıktan sonra diş yüzeylerinin tamamen temizlendiğini iddia edebilmektedir. Bu konuda da bilimsel bir kanıt yoktur. Fırça ulaşabildiği alanları temizlemektedir. Diş aralarını temizlemek için diş ipi, ara yüz fırçası veya ağız duşunun etkili olduğu gösterilmiştir.

Aktif karbon dişi çürüklere karşı dirençli hale getirir mi?

Aktif karbonlu diş macunlarında temizlik etkinliğini artıran veya diş yüzeyinde kimyasal değişikliğe sebep olabilen flor ve diğer aktif iyonlar bulunmayabilir. Bulunsa bile, aktif karbon yüksek florlu içme sularındaki floru bile etkisiz kılacak kadar güçlü özelliklere sahip bir maddedir. Bu nedenle aktif karbonlu ürünler minenin tekrar mineralize olması, çürük direncini artırma veya diş aşınmasına karşı koruma hususlarında sınırlı kapasiteye sahip olabilir. Eğer bir kişi florlu diş macunu kullanmak yerine aktif karbonlu ürünleri kullanmaya başlarsa, artmış çürük riski ile karşılaşabilir.

Aktif karbon dişi aşındırır mı?

Aktif karbonun aşındırma kapasitesi; yapısına, hazırlanma yöntemine ve tanecik boyutlarına bağlıdır. Bazıları nispeten daha yüksek aşındırma özelliğine sahiptir. Bu özellik, dişin dış yüzeyindeki renklenmelerin ve diğer birikintileri temizlemede işe yarayabilir. Ancak aşındırma kapasitesi yüksek olan tüm ürünler diş yüzeyinde az veya çok madde kaybına neden olur. Yapılan güncel çalışmalarda aktif karbonlu ürünlerin diş yüzeyinde aşınmaya ve düzensiz bir yüzey oluşmasına neden olabileceği gösterilmiştir. Aşınma olan bu bölgelerde de daha önce olmayan diş hassasiyetleri başlayabilir.

Aktif karbonlu ürünler dişi beyazlatır mı?

Literatür araştırması sonucunda aktif karbonun beyazlatma etkisi ile ilgili yeterli kanıt bulunmadığı görülmüştür. Aksine aktif karbonlu ürünlerin diş beyazlatmada etkili olmadığı, diş yüzeyinde aşınma ve pürüzlenme oluşturduğunu gösteren çok güncel araştırmalar vardır.

Sonuç

Aktif karbon içeren ürünlerin iddia edildiği gibi; diş beyazlatma, antibakteriyel / antifungal / antiviral etkinlik, çürük azaltma ve detoks etkisi olduğunu gösteren bilimsel veriler olmadığı gibi kullanımının güvenli olduğu da henüz gösterilmemiştir.

AKADENTIA olarak mevcut bilgiler ışığında aktif karbonlu diş macunlarının veya tozlarının kullanılmasını önermemekteyiz.

Günde iki kez diş fırçalama ve bir kez diş arası temizliği (diş ipi, ara yüz fırçası veya ağız duşu ile olabilir) önermekteyiz. Ağız bakımında birinci öncelik mekanik temizliktir (diş fırçalama, diş ipi kullanarak). Mekanik temizlik tam olarak yapılamadığında, kullanılan kimyasal ürünün (diş macunu veya gargara) içeriği ne olursa olsun, tek başına yeterli temizliği sağlaması mümkün değildir.

Kısıtlamasız, normal ve sağlıklı günlerde görüşmek dileğiyle…